Kadınlarda en sık görülen kanser çeşidi olan göğüs kanseri ile ilgili toplumda yaygın kimi yanlış anlamalar ve efsaneler var. Bu yanlış bilgilerin, bireylerin uygun tedbirleri almasını zorlaştırdığını belirten Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı, Göğüs Sıhhati Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Ali Uğur Emre, göğüs kanseri ile ilgili hakikat bilinen yanlışları şöyle sıraladı:
Meme kanseri yalnızca yaşlı bayanlarda görülür
Yanlış: Göğüs kanseri her yaş kümesinde görülebilir, fakat risk yaşla birlikte artar. Genç bayanlar, hatta erkekler de göğüs kanserine yakalanabilir.
Meme kanserlerinin tümü genetik geçişlidir
Yanlış: Göğüs kanserinin sırf genetik yatkınlığı olan şahıslarda ortaya çıktığı düşünülür. Aslında, göğüs kanserinin büyük bir kısmı genetik risk faktörleri olmadan da gelişebilir. Birçok göğüs kanseri, ailede geçmiş bir kanser hikayesi olmadan da ortaya çıkar.
Meme kanseri elle muayene ile anlaşılırsa kanser her vakit ileri evredir
Yanlış: Elle yapılan muayenede bir kitle fark edilmesi, kanserin her vakit ileri evrede olduğunu göstermez. Erken evrede de kitleler hissedilebilir. Lakin, rastgele bir olağandışı değişiklik fark edildiğinde çabucak doktora başvurmak değerli.
Mamografi çektirmek yahut göğüs kanserine cerrahi müdahale yapmak kanseri yayar yahut kanser yapar
Yanlış: Mamografi, radyasyon içerir lakin bu radyasyon dozları çok düşüktür ve çoklukla inançlıdır. Mamografi, göğüs kanserinin erken teşhisi için kıymetli bir tarama sistemidir. Radyasyonun kanser yapma riskinin minimal olduğu kabul edilir ve mamografinin yararları, risklerinden çok daha büyüktür. Cerrahi sonrasında kanserin bedene yayıldığı yanlış bir fikirdir.
Ailesinde göğüs kanseri olmayan şahıslarda risk yoktur
Yanlış: Her bayanın göğüs kanseri riskini etkileyen faktörler vardır, fakat kimileri başkalarından daha fazla risk taşır. Göğüs kanseri riski, yaş, genetik faktörler, ömür şekli ve hormonal durumlar üzere birçok faktöre bağlıdır. Sağlıklı bir ömür usulü ve nizamlı taramalar riskleri azaltabilir.
Küçük kitlenin kanser olmadığını düşünmek güvenlidir
Yanlış: Göğüste küçük bir kitle olması, bu kitlenin katiyetle kanser olmadığı manasına gelmez. Küçük kitlenin de kanserli olabilmesi mümkündür. Rastgele bir kitle, büyüklüğü ne olursa olsun, doktor tarafından değerlendirilmelidir.
Emzirme meme kanserinden korur
Yanlış: Emzirmek, göğüs kanseri riskini kısmen azaltabilir lakin büsbütün ortadan kaldırmaz. Bu, durum emziren bayanlarda kanser gelişmeyeceği manasına gelmez.
Meme kanseri teşhisi koyulduktan sonra yalnızca ameliyat yeterlidir
Yanlış: Göğüs kanseri tedavisi ekseriyetle multidisipliner bir yaklaşımı gerektirir. Ameliyat, tedavi planının yalnızca bir kesimidir. Kemoterapi, radyoterapi, hormon tedavisi ve maksada yönelik tedaviler üzere formüller gerekebilir.
Genetik testler göğüs kanserinden korur
Yanlış: Genetik testler, şahısların göğüs kanseri riskini değerlendirmeye yardımcı olabilir fakat bu testler kanserden korunmayı sağlamaz. Genetik testler yüksek riskli bireylerin risk azaltıcı tedbirler alabilmesini sağlar.
Kendi kendine göğüs muayenesi kâfi bir tarama yöntemidir
Yanlış: Kendi kendine göğüs muayenesi, nizamlı doktor kontrollerinin ve mamografinin yerine geçmez. Elle muayenede kimi anormallikler fark edilebilir lakin mamografi üzere tarama metotları, daha küçük ve erken evre tümörleri teşhis eder.
Sadece bayanlar göğüs kanseri olur
Yanlış: Göğüs kanseri sadece bayanlarda görülür fikri yanlıştır. Erkekler de göğüs kanseri riski taşır, lakin bu durum bayanlara nazaran çok daha azdır. Bu oran kabaca 1/100 olarak verilebilir. Erkeklerde göğüs kanseri görülme oranı düşük olsa da risk faktörlerini bilmeleri ve belirtileri takip etmeleri değerlidir.
Deodorantlar yahut balenli sütyenler göğüs kanserine neden olur
Yanlış: Deodorantlar, koltuk altı kremleri yahut sütyenler göğüs kanserine neden olmaz.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
